Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • aequ|um, ī n
  • Daiktavardis, 2 linksniuotė (taisyklinga), niekatroji, bendrinis. Skiemenys: LB (2)
  • Jokantas 1936
    • aequus 3 su comp. ir sup. [taip pat aecus]
      1)
      a) vietos atžvilgiu: lygus, plokščias campus, regio; in aequum locum descendere; si ve ex inferiore loco (prieš teisėjus, kurie aukščiau sėdi) sive ex aequo (kaipo senatorius) sive ex superiore loco (į žmones iš tribūnos) loquitur; aequum, ī n lyguma, lygus laukas.
      b) trop.
      α) patogus et loco et tempore aequo confligere; locus ae. ad dimicandum.
      β) palankus aequis auribus (animis) audiri; aequi et iniqui draugai ir nedraugai.
      γ) ramus, šalto kraujo quieto et aequo animo ferre; aequam mentem servare.
      δ) teisingas aequissimus iudex; aequum est su inf. ir su acc. c. inf.; cives civibus parcere aequum censebat N; subst. aequum, ī n teisė, teisingumas aequi et boni nomen; fit reus magis ex aequo bonoque quam ex iure gentium S; rem aequi boni(que) facere S pripažinti ką teisinga.
      2) lygus, vienodas, vienoks aequo fere spatio aberat; aequo iure; aequo Marte pugnare kautis su lygia laime; aequo proelio discedere atsitraukti nenulėmus mūšio; su cum, atque: in aequo aliquem ponere cum aliquo L laikyti lygiu; aequa parta cum fratre gloria; subst. aequum, ī n lygybė, lygus laipsnis, l. padėtis, l. teisė; *ex aequo lygiu būdu, vienodai; pax ex aequo lygiomis sąlygomis; esse, stare in aequo būti vienodoje padėtyje, lygiomis teisėmis su kuo; aequē adv. su comp. ir sup.
      a) vienodai, lygiai, vienaip nunquam dextro oculo ae. bene usus est N; trabes ae. longae.
      b) su et, ac, atque, quam, ut tiek pat — kiek qui ae. atque ego sunt occupati; hi coluntur ae. atque illi šie gerbiami tiek pat, kiek ir anie; eosdem labores non ae. graves esse imperatori et militi; ae. ac tu doles.
      c) teisingai, nešališkai ae. statuere; hanc societatem munifice et ae. tuens.
  • Kuzavinis 2007
    • aequ|um, ī n [aequus]
      1. lygumà, plýnė, lýgus laũkas L;
      2. prk.
      1) lygmuõ Se;
      2) teisingùmas; rem ~ī facere S pripažìnti ką̃ teisìnga; ◊ per ~a, per inīqua L leistinomìs ir̃ neleistinomìs príemonėmis, t. y. visókiais bū̃dais