Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • 1. hoc n
  • įvardis, parodomasis. Skiemenys: B (1)
  • Susiję: haec; haece; hic 1
  • Sirvydas 1642
    • Bądź to, bądź owo. Siue hoc, ſiue illud, vtrũvis Buk tay, buk ſztay.
    • Ktemu, ku temu, Adhæc, ad hoc, deinde, Priegtam, top, wel, dabar.
    • Raz to, drugi raz owo. Modò hoc, modo illud, aliquando quidem, aliquãdo verò. Nekadu tay, kitadu ſztay.
    • To, Hoc, Tay.
  • Jokantas 1936
    • 1. hic, haec, hoc (senov. formos: nom. pl. m hisce PT, nom. pl. f haec; gen. pl. hōrunc PT, hārunc P; klausimuose: hīcine, haecine, hocine), pron. demonst. šitas, šita, šis, ši:
      1)
      a) čia esąs, čia matomas hic munitissimus habendi senatus locus; horum ora vultusque; haec consuetudo čionykštis; hic homo = ego P; *hunc hominem — me.
      b) dabartinis haec aetas; haec tempora; hi mores; per hos annos paskutiniais metais.
      c) toksai, šitoksai *hic ego sum; *ne fueris hic tu kad tu toksai nebūtum.
      d) hic pažymi tai, ką kalbėtojas prieš tai buvo ką tik suminėjęs arba tuoj po ko kita nori paminėti: haec habui, de amicitia quae dicerem; hi Catilinae proximi familiaresque sunt; genus hoc erat pugnae; paprastai hic (prieš. ille) nurodo į tai, kas sakinyje yra artimiausia, bet kartais ir į tai, kas pagal žodžių tvarką yra toliau, bet iš prasmės kalbėtojui yra arčiau: cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum iudicavit: huius (Catonis) facta, illius (Socratis) dicta laudantur.
      e) hic... ille šitas... anas, vienas... kitas ignavia corpus hebetat, labor firmat: illa maturam senectutem, hic longam adulescentiam reddit; homines diversissimis studiis ducuntur: hic honoribus petendis, ille divitiis quaerendis operam dat.
      2)
      a) hoc est tai yra, vadinas honos amplissimus, hoc est consulatus.
      b) abl. n. hōc = hac re; hoc igitur cognito.
      c) nom. ir acc. sing. n. hoc su gen. hoc commodi est, quod gerumas yra tas, kad; quid hoc sit nominis? P kas tai per žmogus?; quid hoc sit negotii? P ką tai reiškia?; h. noctis P šiuo nakties metu.
  • Kuzavinis 2007
    • 1. hoc n pron. [1. hic]
      1. taĩ; ~ est melle dulcī dulcius Pl taĩ saldžiaũ ùž sáldųjį mẽdų; ~ ūnum scio, quod nihil sciam (Diogenēs) tìk taĩ žinaũ, kàd niẽko nežinaũ; ~ mē nōn laedunt CR taĩ manę̃s neliẽčia; ~ ūnum dēfuit C tìk tõ betrū́ko; ◊ ~ est C taĩ yrà; vadìnasi;
      2. tìk taĩ; ~ certum est C tìk taĩ yrà tìkra;
      3. (su gen.) taĩ (tíek); ~ cōpiārum L taĩ tíek kariúomenės; quid ~ est hominis? Pl kàs taĩ per̃ žmogùs?; quid ~ sit negōtiī? Pl ką̃ taĩ galė́tų réikšti?
      4. (su beasmeniais veiksmažodžiais) štaĩ; lūcēscit ~ jam Pl štaĩ jaũ šviñta;
      5. (sakinyje gretinamai kartojant įvardžių abl.) quo ..., hōc ... Pl kuõ ..., tuõ ...