1. hic, haec, hoc (senov. formos: nom. pl. m hisce PT, nom. pl. f haec; gen. pl. hōrunc PT, hārunc P; klausimuose: hīcine, haecine, hocine), pron. demonst. šitas, šita, šis, ši: 1)
a) čia esąs, čia matomas hic munitissimus habendi senatus locus; horum ora vultusque; haec consuetudo čionykštis; hic homo = ego
P;
*hunc hominem — me.
b) dabartinis haec aetas; haec tempora; hi mores; per hos annos paskutiniais metais.
c) toksai, šitoksai *hic ego sum;
*ne fueris hic tu kad tu toksai nebūtum.
d) hic pažymi tai, ką kalbėtojas prieš tai buvo ką tik suminėjęs arba tuoj po ko kita nori paminėti: haec habui, de amicitia quae dicerem; hi Catilinae proximi familiaresque sunt; genus hoc erat pugnae; paprastai hic (
prieš. ille) nurodo į tai, kas sakinyje yra artimiausia, bet kartais ir į tai, kas pagal žodžių tvarką yra toliau, bet iš prasmės kalbėtojui yra arčiau: cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum iudicavit: huius (Catonis) facta, illius (Socratis) dicta laudantur.
e) hic... ille šitas... anas, vienas... kitas ignavia corpus hebetat, labor firmat: illa maturam senectutem, hic longam adulescentiam reddit; homines diversissimis studiis ducuntur: hic honoribus petendis, ille divitiis quaerendis operam
dat. 2)
a) hoc est tai yra, vadinas honos amplissimus, hoc est consulatus.
b) abl. n. hōc = hac re; hoc igitur cognito.
c) nom. ir
acc. sing. n.
hoc su
gen. hoc commodi est, quod gerumas yra tas, kad; quid hoc sit nominis?
P kas tai per žmogus?; quid hoc sit negotii?
P ką tai reiškia?; h. noctis
P šiuo nakties metu.
