Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • impet|us, ūs m
  • Daiktavardis, 4 linksniuotė, vyriškoji, bendrinis. Skiemenys: LBB (3)
  • Sirvydas 1642
    • Duſzkiem wypić. Ebibere vno hauſtu, ductu, ſpiritu, impetu. Wienu małku iźgiert.
    • Nurt, Impetus fluminis, profundum fluuij. Srowe.
    • Ochynąć ſię, prop: v. Ponurzam ſię. Paſinert. Tranſl: Experiri, facere periculum, primum impetum ſuſtinere, aliquid inexpertum aggredi. Pritirſtu, iunkſtu, idriſtu.
    • odmách, Impetus per eleuationem baculo additus. Atmoimas, atſwiedimas.
    • Pąd, pedem lećieć, Impet[us], incitatio, violentia, citatus curſus, Lekimas.
    • Pędem idę, Impetu, incitatus, incitatè, effusè & magno curſu curro. Szuoleys eymi.
    • Pochop, Impetus, incitatio.
    • Popędliwość, Impotentia, ardor & impetus violentia. Nenutureimas nenuowaldźia.
    • porywczość, Impetus animi. Stropibe.
    • Wſtręt czynię, wpieram. Reprimo Impetum, reijcio hoſtem. Atmetu.
    • Raz pro vderzęnie, ćięcie, ſztych. Ictus, plaga, impetus. Iźtikimas.
    • ſzturm, Oppugnatio, impetus. Vźpuolimas.
    • zápuſzczam ſię ná co, Impetum capio, cogito aliquò, eo aliquò. aźuſiłeydźiu.
    • zápuſzczánie ſię, zápuſzczenie ſię ná co, Impetus, Aźuſiłeydimas.
    • záſkakuię komu, Cum impetu & ſaltu occurro, aźuſzoku.
    • záwodzę ſię, zapuſzczam ſię do czego, Impetum capio, ſumo. aźuſiłeydźiu vnt ko.
  • Jokantas 1936
    • impetus, ūs m (dat. ir -ū; abl. *-e; pl. tik nom. ir acc. -ūs) [senov. impeto „užpulti“]
      1) brovimasis, veržimasis, puolimas, antpuolis, įsibėgėjimas ventorum, fluminis, maris; ultimas oppidi partes continenti impetu petunt; impetus sustinere; eo impetu ire tuo smarkumu; primo hostium impetu pulsi.
      2) trop.
      a) karštas noras, troškimas de impetu animi loquor; †impetu animorum uti; i. est su inf. aš labai noriu, aš turiu palinkimą.
      b) smarkumas, karštumas, aistringumas animi, furoris; impetu et temeritate duci; impetu magis quam consilio.
      c) staigus pasiryžimas, užgaida †capere impetum regis occidendi; impetu potius bella quam perseverantiā gerit L.
      d) įkvėpimas, entuziazmas, užsimojimas divinus, *sacer, †calor et i.; ea mihi ad omnem impetum dicendi leviora sunt.
  • Kuzavinis 2007
    • impet|us, ūs m [1. in + peto]
      1. veržìmasis, brovìmasis; puolìmas, añtpuolis; ~um facere (dare L) in aliquem Cs pùlti ką̃; prōpulsāre ~um hostium C atrem̃ti príešų añtpuolį;
      2. gū̃sis, šúoras (ventōrum Cs); ~us ignis Lu ugniẽs siaũtis; ~us maris Cs jū́ros bangų̃ mūšà;
      3. prk. smarkùmas; prótrūkis, į́karštis, pólėkis, ùžmojis; ~us dīvīnus C (sacer O) įkvėpìmas, entuziãzmas;
      4. med. príepuolis (febris Ce); uždegìmas (oculōrum PM)