Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • ūn|us, a, um
  • Skaitvardis, kiekinis, įvardžio linksniuotė. Skiemenys: LB (2)
  • Susiję: oenus; oinos
  • Sirvydas 1642
    • Duſzkiem wypić. Ebibere vno hauſtu, ductu, ſpiritu, impetu. Wienu małku iźgiert.
    • Ieden, Vnus, ſolus. Wienas.
    • Iednomyślnie, Vnanimiter, vno animo. Wienaśirdźiey, wienu śirdźiu.
    • Kádłub. Vas, vrna, doliolum ex vno ligno cauatum. Sudine iźdroźta iź medźio wieno.
    • Kupię, gromadzę. Coaceruo, aceruo, congero, redigo in vnum, exſtruo cumulum. Krau-iu, ſukrau-iu, ſumetu kruwu ſugamiou, ſuneſzu.
    • Nogawicá, Femorale vel tibiale vnum, vel feminalium pars vna, tegens imum pedem. Autakois.
    • Nogawicá, Femorale vel tibiale vnum, vel feminalium pars vna, tegens imum pedem. Autakois.
    • Pałáſz, Gladius anceps pro vna manu. Kaławiias abiſzaliey aſztras wenu runku turimas.
    • oprocz, præter, præterquam, excepto, & ſaluo vno. Liſz, iſzemus tay wienu, rc.
    • Páſmo nići, Triginta fila vni[us] voluminis. Triſdeśimtis śiułu ſuſuktu.
    • Pełnienie do kogo, Potatio quæ vno ſpiritu abſoluitur, largus hauſtus alternus. Piłnos iźgierimas.
    • poſpolitość, Communitas, vniuerſitas, vnum corpus. Wiſotime.
    • Poſpolity człowiek, etc. Plebeius, plebs, vnus è vulgo, è populo. Wiſotimi źmogus.
    • ſpiknąc ſię, Conſpirare in vnum, ſuſikałbet, ſuſiturt.
    • Raz, (nomen) Vna, duabus, tribus vicibus. Kartas.
    • Razem, Simul, vnâ operâ. Wient [Wienu] kartu.
    • Ziednoczyć co, ziednoczyc ſię, Coadunare, vnire, redigere in vnum, Suwienint.
  • Jokantas 1936
    • ūnus 3, senov. oinos, oenus 3 (gen. ūnīus ir *ūnius, *ūnī; dat. ūnī) [cnf. οἴνη „vienetukas ant lošiamojo kaulelio“]
      1) kaipo skaitvardis: vienas gladio percussus est ab uno de illis; unus de magistratibus, e filiis, ex satellitibus; *unus natorum Priami; unus principum L; *unus multorum vienas iš daugelio, paprastas; cum ad unum omnes pugnam poscerent; partes tres, quarum unam incolunt Belgae, alteram Aquitani, tertiam Celtae; pl. prie pluralia tantum ut una castra facta ex binis viderentur; in una moenia convenere S; in unum (n) į vieną vietą: conferre, se recipere S.
      2) vienintelis, tik vienas toks, tik unus tu adulescens universum ordinem prohibuisti; mulieres nuptae praeter unam Isidori filiam; Cicero ad haec unum modo respondit; pro detestatione tot scelerum unam aram consecravit; non unius agri, sed totius Siciliae calamitatem cognoscere; unam solam esse civitatem; qui uni ex omnibus Sequani; hoc in una virtute positum est; nemo u., nullus u. nė vienas; nec quisquam u. L nė vienas; nihil unum L visai nieko; cum unus aliquis sententiam tuam secutus sit; si tu solus aut quivis unus in me impetum fecerit; sustiprinant comp. ir sup. quis unus fortior fuit?; *cadit et Ripheus iustissimus unus, qui fuit in Teucris; civis unus acutissimus; vienintelis, nepalyginamas oratio una atque optuma P; qui unus est hoc tempore tribunus plebis.
      3) tas pats, vienas ir tas pats multi uno tempore a me defenduntur; *honos omnibus unus; *omnes uno ordine habere visus laikyti lygiais; unis moribus vivunt (Lacedaemonii).
      4) tūlas, bet kuris unus e captivis inquit; sicut u. paterfamilias; ad unum aliquem confugiebant; unus quisque kiekvienas, bet kuris: natura unumquemque (nostrum) trahit ad discendum.
  • Kuzavinis 2007
    • ūn|us, a, um (gen. ~īus C, dat.C)
      1. víenas; ~us multōrum C víenas ìš daũgelio; ~ī ..., aliī (alterī) ... C vienì ..., kitì ...; ~us et alter diēs C vienà kità dienà; ad ~um omnēs C visì ikì víeno; ~us idemque C víenas ir̃ tàs pàts; ~ae nūptiae Te víenos vestùvės; ~a castra Cs vienà stovyklà; in ~um locum convenīre S į̃ víeną viẽtą susiriñkti;
      2. vieniñtelis, tìk víenas; est mihi ~a spēs Pl turiù vieniñtelę vìltį; quī ~ī lēgātōs mīserant Cs tiẽ tìk vienì bùvo atsiuñtę pãsiuntinius; nēmo ~us C nė̃ víenas; nihil ~um L visái niẽko;
      3. tàs pàts, víenas ir̃ tàs pàts; ~o tempore C tuõ pačiù metù; ~īs mōribus vīvere C gyvénti pagal̃ víenus ir̃ tuõs pačiùs pãpročius;
      4. bèt kurìs; sicut ~us pater familiās C kaĩp bèt kurìs šeimõs tė́vas