Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • apt|us, a, um
  • Būdvardis, 2/1 linksniuotė (taisyklinga), 3 galūnių. Skiemenys: LB (2)
  • Sirvydas 1642
    • Godzę ſię ná co. Sum aptus, natus, idoneus, accommodatus ad aliquid. Paderu vnt to, ſuſieymi, inderu, indarus, patogus eſmi.
    • Grzeczny, Aptus, idoneus, accõmodatus ad aliquid, appoſitus, graphicus. Patogus, mundagus, munus, inderus.
    • Mięſopuſtny. Bacchanalibus aptus, Aźugawetinis, meſedrius łepus.
    • Poſtny, Ieiunio aptus, conueniens, dies conſecratus ieiunio. Paſnikinis, paſniko dienos.
    • przygodny, przydatny, Valet ad aliquid, aptus ad aliquid, patogus.
    • ſmagły, Flexilis, flexibilis, ad cædendum aptus, ſmagus.
    • ſpoſobny, do czego, Aptus, accomodatus, appoſitus, idoneus. Patogus, paderus, muntus.
  • Jokantas 1936
    • aptus 3 (adv. ) [ptc. iš nevart. apio „rišti“]
      1) ptc.
      a) pritaikintas, priderintas, tinkąs calcei apti ad pedem; castra ad bellum.
      b) prikabintas, pririštas, kabąs ex re arba re; gladius e lacunari setā eqinā aptus (kabąs); vita apta fortuna.
      c) trop. priklausomas, pareinąs nuo ko totus aptus ex sese visiškai nepriklausomas; rerum causae aliae ex aliis aptae; ius ex verbis aptum; officium ex honesto aptum.
      d) surištas, sujungtas, susijęs omnia inter se conexa et apta; apta inter se dicere; apta dissolvere.
      e) sutvarkytas, pritaisytas, priruoštas provincia, naves, arma; aptae quinqueremes L; exercitus pasiruošusi į mūšį; *caelum stellis ardentibus (abl.) nusagstytas; oratio gerai išbaigta.
      2) adj. su comp. ir sup. tinkamas, geras, deramas pallium aptum ad omne tempus anni; tempus, oratio; terra ad bellum renovandum; milites ad huius generis hostem; nulla videbatur aptior persona, quae de illa aetate loqueretur; arma adulescenti apta arba illi aetati aptiora; lar užtenkamas turtas; apte dicere; pileum capiti apte reponere.
  • Kuzavinis 2007
    • apt|us, a, um adj. [apīscor] (comp. ~ior C, sup. ~issimus C)
      1. pritáikytas, pridẽrintas, tiñkamas; calceī ~ī ad pedem C bãtai pritáikyti priẽ kójos;
      2. pritvìrtintas, prikabìntas, kãbantis; gladius ē lacūnārī sētā equīnā ~us C (Damoklo) kárdas priẽ lùbų árklio pláuku prikabìntas;
      3. prk.
      1) priklaũsomas, priklaũsantis; rērum causae aliae ex aliīs ~ae C priklaũsančios vienà nuõ kitõs daiktų̃ príežastys; tōtus ~us ex sēsē C vìsiškai nepriklaũsomas;
      2) sùrištas, sujùngtas, susìjęs; omnia inter sē ~a C vìskas tarpùsavy susìję;
      4. sutvarkýtas; pàruoštas, pàrengtas (exercitus L); nātūrā nihil ~ius C niẽko nėrà tvarkingèsnio (harmoningèsnio) ùž gam̃tą; caelum stēllīs ~um V dangùs nusagstýtas žvaigždėmìs; terrae rādīcibus ~us Lu suléidęs šaknìs į̃ žẽmę;
      5. prk. tiñkamas, dẽramas, patogùs; pallium ad omne annī tempus ~um C apsiaũstas, tiñkamas kiekvienám mẽtų laĩkui; tempus ~um L patogùs laĩkas