Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • 1. assum, adesse, affuī (adfuī)
  • Veiksmažodis, netaisyklinga asmenuotė (kaip sum). Skiemenys: LB (2)
  • Susiję: adesse; affore; affuī; affutūrus
  • Sirvydas 1642
    • Mſzey ſłucháć, Adeſſe ad rem diuinam, aſſiſtere diuinis, intereſſe ſacro, rei ſacræ, rei diuinæ. Miśios kłauſit.
    • Obronno, Firmè, firmiter, cum præſidio, armata manu adeſt. Su apginkłu.
    • przychodzę do kogo, Adſum, aduenio aduolo, Ataymi.
  • Jokantas 1936
    • as-sum, affuī, adesse, affore = affutūrum esse (conj. praes. adsiet PT, adsient T).
      1)
      a) būti, rastis kur, prie ko omnes qui adsunt visi esantieji; coram arba praesens pačiam būti; mane ad portam, in senatu, cum incolumi exercitu; *urbi prie miesto, *portis, praetorio; gloria efficiebat, ut absentes adessemus, mortui viveremus; *ante oculos visus adesse mihi.
      b) čia būti, būti po ranka, būti dispozicijoje corpore nihil nisi praesens et quod adest sentire possumus; frumentum adest; cum adesset usus kai būdavo reikalas; studium semper adsit; *quod adest dabar esanti laimė; apie laiką ir įvykius: būti = ateiti, artintis tempus arba nox adest; Kalendae Januariae affuerunt; adest occasio, finis vitae, certamen.
      2)
      a) būti = pasirodyti, atvykti ex Africa iam affuturi videntur; *externis ab oris; de montibus ad portam; *huc ades eikš čionai; *quantus adest viris sudor.
      b) būti liudininku, matytoju, dalyviu, dalyvauti alicui rei; plebs comitiis affuit; omnibus periculis alicuius; funeri, colloquio L; ad suffragium, in senatu; in magnis rebus; scribendo senatus consulto dalyvauti priimant senato nutarimą.
      c) kaltintoju arba kaltinamuoju stoti prieš teismą accusator non adest; adesse iuberi; in iudicio, ad iudicium.
      3) būti drauge su kuo, padėti, teikti pagelbą semper absenti Deiotaro; adesse alicui in proelio; defensor vobis adero L; contra arba adversus aliquem ginti; apie dievus: sceleris ultores deos adesse; rebus Romanis L.
      4) būti drauge su sąmone, įsidėmėti adestote omnes animis qui adestis corporibus; audi atque ades P; būti pasiryžusiam, ramiam, turėti drąsos ades animo et omitte timorem; adeste animis, iudices, et timorem deponite.
  • Kuzavinis 2007
    • 1. assum, adesse, affuī (adfuī) vi [ad + sum]
      1. bū́ti (domī C), bū́ti čià pàt; ades Pl, Te pabū́k čià; omnēs, quī adsunt Cs visì čià ẽsantieji;
      2. ateĩti, atvỹkti, pasiródyti; hūc ades V ateĩk čià; vesper adest Ct ateĩna vãkaras;
      3. dalyváuti (comitiīs C; colloquiō L);
      4. prk.
      1) padė́ti, pagélbėti (alicuī O); gìnti (in jūdiciō C);
      2) įsidėmė́ti; audī atque ades Pl klausýk ir̃ įsidėmė́k;
      3) bū́ti ramiám, turė́ti drąsõs; ades animō et omitte timōrem C bū́k ramùs ir̃ nebebijók