Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • di|ēs, ēī m, f
  • Daiktavardis, 5 linksniuotė, vyriškoji arba moteriškoji, bendrinis. Skiemenys: BL (2)
  • Susiję: diī 2
  • Sirvydas 1642
    • Adwent. Dies ſacri adventu[s] Chriſti Adwentas.
    • Oświtło, Illuxit dies. Iſz auſzo.
    • Czwartek. Dies Iouis. ćietwiergas.
    • Odkładam ná inſzy czás, Differo, reijcio, reſeruo, protraho in alium diem, Atguldźiu.
    • Co dźień, In dies. Kas diena.
    • Datá, Dies literis adſcripta, Diena kurioy łakſztas ira raśitas wilnuy, rc.
    • Dźień. Dies. Diena.
    • Kánicułá. Caniculares dies, caprificales dies. Karſztimete, karſztos waſaros dienos.
    • Kánicułá. Caniculares dies, caprificales dies. Karſztimete, karſztos waſaros dienos.
    • Koronácya Krolá. Dies capiendo diademati delectus. Karunowoimás.
    • Krzyźowe dni, Rogationum dies: Krikſztadienos.
    • Národzenie, Editio, natalis, natalitius. dies partus. Gimimas.
    • Názaiutrzny, Poſtera dies. Ritoy diena buſiunti.
    • Niedźiela, Dominicus dies. Nedela.
    • Nieſądowny dźień. Nefaſtus dies. Ne biłos diena.
    • Oſtatni, Nouiſſimus, vltimus, ſumma ſupremaq[ue] dies vitæ, Paſkutinis, paſtaras
    • Piątek, Dies veneris, feria ſexta. petnićia.
    • Po dźiś dźień, In hunc diem, hodieq[ue]. Iki śiay dienay.
    • podwieczor, Subueſperum, vergente iam die, flexo in veſperum die. Saułopuolis.
    • podwieczor, Subueſperum, vergente iam die, flexo in veſperum die. Saułopuolis.
    • pogodny, Serenus, ſudus, placidus dies. Giedras.
    • Południe, Meridies, dies medius. Widudienis, papietuwes.
    • Poniedźiałek, Dies lunæ, feria ſecunda. Paldienikas.
    • Poſt wielki 40. dni, Vulgò quadrageſima, ieiunium 40. dierum. Gawenia.
    • Poſtny, Ieiunio aptus, conueniens, dies conſecratus ieiunio. Paſnikinis, paſniko dienos.
    • poſzczę, Ieiuno, à cibis vetitis ſtatis diebus abſtineo. paſnikau-iu.
    • powſzedni dźień, Profeſtus dies. Neſzwynćiama diena.
    • Pozywam kogo, Citò, diem dico. Pawadinu tieſon.
    • Przewodna niedźiela, Octaua dies Sacri Paſchalis, Dominica in albis, Prawaday.
    • Swięto, Feſtus dies, feriæ. Szwynte.
    • Robotny dźień, Negotioſus dies. Darbo diena.
    • Rocznicá, Anniuerſarius dies, annua ſacra, annua ſolenn[i]a, Metine diena, metuoſe ſzwynćiama.
    • Sądy zápowiedźieć, Edico fori diem, denuncio iudicia, Aźuſakau biłas.
    • ſobotá, Sabbata, dies ſaturni, Sabbathum, Subata.
    • ſrzodá, Dies Mercurij, feria quarta, ſereda.
    • Swięcę święto, Ago diem feſtum, celebro, Szwynćiu.
    • Vroczyſty, Solennis dies, celebris. Metinis, ſzwyntametinis.
    • Wczora, Heri, heſterno die, Wakar.
    • wniebo wzięćie pánny Máriey. Dies aſſumptæ in cœlum Dei genitrici ſacer. Dungun iemimas P. Marios.
    • wtorek, Dies martis, feria tertia. Vtarnikas.
    • záświtnąć, Illuxit dies. Praauſzo.
  • Jokantas 1936
    • diēs, ēī m f (senov. gen. diē S*, *diī; senov. dat. diē P; f tik sing.)
      1) dienos šviesa *eripiunt nubes caelumque diemque; *videre diem.
      2)
      a) diena hodiernus, hesternus, crastinus; festus, natalis; diem ex die exspectare, ducere; in dies diena iš dienos; medius vidurdienis; de die viduryje dienos; cum die su aušra: multo die gerai dienos daliai praėjus; ad multum diem (diei L) vėlai dieną; *in diem dormire iki vidurdienio.
      b) trop. dienos kelias dierum plus triginta in longitudinem patere.
      3) nustatyta diena, terminas ad certam d.; die constituta; diem dicere alicui šaukti į teismą; annua metinis terminas mokėti; obire diem supremum N mirti.
      4) laikas sexennis; sumere diem ad deliberandum; *dies levat luctum; *carpe diem naudokis gyvenimu.
  • Kuzavinis 2007
    • di|ēs, ēī m, f
      1. dienà; dienõs šviesà; ~em vidēre O išvýsti dienõs šviẽsą, t. y. gìmti; ~ēs nātālis C (nātālicius M) gimìmo dienà; dē ~ē Pl vidurỹ dienõs; cum ~ē O diẽnai išaũšus; multō ~ē Cs geraĩ įdienójus; medius ~ēs L vidùrdienis; in ~em dormīre Pl miegóti ikì pusiáudienio; in ~ēs T dienà dienõn, dienà ìš dienõs; bis in ~ē C ir bis ~ē Ce dùkart per̃ diẽną; ~em noctemque Cs diẽną nãktį; ◊ in ~em vīvere L gyvénti sù tà dienà;
      2. prk. dienõs dárbas; dienõs kẽlias; exercēre ~em V padarýti dienõs dárbą; ~ērum trigintā in longitūdinem patēre L bū́ti 30 dienų̃ kẽlio ilgùmo;
      3. nustatýta dienà, ter̃minas; datà; ~em dare PJ (dīcere Cs) nustatýti ter̃miną; ~ēs pecūniae C pinigų̃ mokė́jimo ter̃minas; ~ēs annua C mẽtinių mókesčių mokė́jimo ter̃minas; ~ēs ad quem C paskutìnis ter̃minas; ~ēs epistulae C láiško datà;
      4. laĩkas; óras; ante ~em V priẽš laĩką; ~ē aliquid vendere Ca laikù ką̃ pardúoti; ~ēs procelōsus PM darganótas óras; ◊ carpe ~em H nū̃dieną griẽbk, naudókis próga