Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • discēd|o, ere; cessī, cessum
  • Veiksmažodis, 3 asmenuotė. Skiemenys: LLA (3)
  • Susiję: discessī; discessus 1
  • Sirvydas 1642
    • Iádę, Proficiſcor, diſcedo, facio iter. Waźiuo-iu.
    • Odchodzę gdźie, Abeo, digredior, recedo, diſcedo ab aliquo. Nueymi kur.
    • Rozchodzą ſię z gromady, Diſcedunt digrediuntur, ſoluunt cætum. Pareyt iź draugies.
    • Rozſtępuie ſię co, Dehiſcit, diſſilit, diſcedit, hiat. Atſiweria.
    • zápamiętywáiący ſię. Qui diſcedere à ſe ſolet. Aźumirśielis.
    • zápamiętywam ſię, odchodzę od rozumu. Alienor mente, diſcedo à mẽte. Swaygſtu.
  • Daukantas 1838
    • Dis[ce]do, is, cessi, [c]essum, dere, îszżengù, prasiszalînù, tolinous, a lege, istatimą parżengù.
  • Jokantas 1936
    • dis-cēdo, cessī, cessum 3
      1)
      a) išvaikščioti, išvaikštinėti, išsiskirstyti copiae discedunt; senatus perturbatus discedit; discedere populum iusserunt tribuni L; populus ex concione discedit S; Numidae in duas partes S; in silvas; ex fuga in civitates; terra d. atsiveria; *caelum medium prasiblaivo.
      b) iš kovos lauko, iš teismo išeiti laimėjus arba pralaimėjus discedit superior, victor, victus S, vulneratus S; aequo Marte cum Volscis L; tanta iniuria impunita lieka be bausmės; liberatus d. išteisintas.
      c) balsuojant senate: prisidėti prie keno nuomonės, pasisakyti už ką (žiūr. discessio) in hanc sententiam L; in alia omnia pasisakyti už visiškai priešingą pažiūrą.
      d) trop. apie negyvus daiktus: išnykti, praeiti discedit memoria; hostibus spes potiundi oppidi.
      2)
      a) išeiti, pasitraukti, atsitolinti a Caesare; a senis latere nunquam d.; a valio, ab urbe; a signis iš kovos lauko; ab armis sudėti ginklus; ex castris, e patria; de foro, de convivio; *templo, *finibus; cubitum eiti gulti; ab amicis pasimesti, nebedraugauti; a duce; apie kariuomenę: ex hibernis; in castra; a Gergovia; ab Rheno; discedens ita locutus est.
      b) trop.
      α) atsitolinti, nutolti, apleisti, pamesti a fide et iustitia; ab oppugnatione castrorum; a consuetudine, a sententia, ab officio; ex vita tamquam ex hospitio; a proposito nutolti nuo temos.
      β) d. ab aliquo ir ab aliqua re daryti išimtį cum a vobis discesserim padarius jums išimtį, išskyrus jus; cum a fraterno amore discessi darant išimtį broliškai meilei.
  • Kuzavinis 2007
    • discēd|o, ere; cessī, cessum vi [dis + 1. cēdo]
      1. išsiváikščioti, išsiskìrstyti; išsisklaidýti; ~ere populum jussērunt tribūnī L tribū̃nai liẽpė liáudžiai išsiskìrstyti; caelum ~it V dẽbesys išsisklaĩdo, dangùs blaĩvosi; terra ~it C atsìveria žẽmė;
      2. išeĩti, pasišãlinti, pasitráukti (ab aliquō Cs; dē forō C); atsiskìrti (ab amīcīs C); ~ere ā vītā pasitráukti ìš gyvẽnimo, t. y. mir̃ti; ~ere ab sīgnīs Cs išeĩti ìš rikiuõtės; ~ere ab armīs Cs sudė́ti ginklùs; tanta injūria impūnīta discessit C tóks nusikaltìmas lìko bè bausmė̃s;
      3. péreiti į̃ víeną ar̃ kìtą pùsę (balsuojant senate); ~ere in alicūjus sententiam L pritar̃ti kienõ núomonei; ~ere in alia omnia C bū́ti visái príešingos núomonės;
      4. prk.
      1) atsisakýti (ab officiō Cs);
      2) nutõlti; ~ere ā rē C nutõlti (nukrỹpti) nuõ tèmos;
      3) išnỹkti; nunquam ex animō meō ~et illīus virī memoria C niekadà neišnỹks ìš màno atmintiẽs tõ výro atminìmas;
      4) darýti ìšimtį, išskìrti; cum ā vōbīs discesserim C kaĩ bū́siu padãręs jùms ìšimtį