Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • terr|a, ae f
  • Daiktavardis, 1 linksniuotė (taisyklinga), moteriškoji, bendrinis. Skiemenys: LB (2)
  • Sirvydas 1642
    • Bryłá. Grumus terræ, gleba. Wełena, riekie źiemes, auxo. rc.
    • Grzebię w piaſku, gmerzę. Terram fodio, ſcalpurio, ſcalpo vnguib[us]. krapſztau źiemi, kaſu, kaſineiu nagays.
    • Ląd. Terreſtre iter. littus, iter terrâ. Kielas źiemy, vnt źemes.
    • Grzyb, Fungus, tuber, callus terræ. Gribas.
    • Kámień proſty, Lapis, os terræ Akmuo.
    • Kánonizuię. In diuorũ numerum refero, in diuorum numero colloco, repono, cœleſtes alicui honores pro ſumma in terris poteſtate decerno. Paſkaytau terp ſzwyntuiu.
    • Klękam, padam ná koláná. Procumbo in genua, tango genu terram, prouoluor genibus, Kłaupiu, prikłaupiu vnt kielu.
    • Kopam, kopię. Fodio, ſcrutor abdita terræ. Kaſu, bedu.
    • Kráiná, kray. Regio, plaga, ora, tractus, terra. Szalis.
    • Kurzawá ſucha z źiemię Nebula pulueris, exhalatio terræ, halitus terræ. Dulkies, hinc apdułkſtu.
    • Kurzawá ſucha z źiemię Nebula pulueris, exhalatio terræ, halitus terræ. Dulkies, hinc apdułkſtu.
    • Miedzyrzecze. Interamna terra, ciuitas. Terpupiey, terpupis, terpupe.
    • Oblewam co, kogo, Perfundo, inundat aqua terram, cingitur vrbs flumine. Apłeiu.
    • Obſypuię drzewo, etc. Accumulo vitem, circumaggero, aggero arbores terra. Apipiłu źiememis medźiu.
    • Odłog, nieſpráwianie źiemie. Culturæ neglectus, ceſſatio ab aratione agri. Requietus ager, requietum aruum, inarata terra. Dirwonas.
    • Oranie, Aratio, cultio, ſubactio agri, proſciſſio terræ, Arimas.
    • Oślizło, Lubrica facta eſt terra ob glaciem. Apślido.
    • Oſtrow kępa ná rzece, Terra circumflua graminoſa. Sała.
    • otwiera ſię co, Hiat terra æſtu &c. Iźśiźoia.
    • Ponikam. Mergor, ſorbet, bibit terra fluuios. Nikſtu, gayſztu.
    • Ponury, Deiectus in terram vultus. Nnludis [Nuludis].
    • porośliná źiemie, Veſtitus terræ, ſummum terræ germinans. Apźielimas źiemes.
    • porośliná źiemie, Veſtitus terræ, ſummum terræ germinans. Apźielimas źiemes.
    • porzę źiemię, Perſtringo terram aratro. pariekiu źiemi.
    • przyćinam co, niſko vćinam, Secundum terram aliquid ſuccido, prikiertu.
    • Pyſzcze w źiemi, Roſtro ſus terram ruit, roſtrat. Knayſo kiaułe
    • Rozſtąpienie źiemie ábo niebá otworzenie, Chaſma, n. Hiatus terræ, diſceſſus cœli, Atſiwerimas źiemes, dungaus.
    • Rozſtępny, rozſtępna źiemiá, Chaſmaticus motus terræ, diſſipabilis aër. Atſiwerius.
    • Rudá, Materia ſeu terra metallica foſſilis. Iźkaſinos, materia iźkaſama giełaźies, etc. Item officina metallica, in qua liquatur metallum, æraria fornax. Kałwe rudos.
    • Rźyſko, Stramentum, quod infra manum (meſſorum) terræ hæret ſtipula. Rugienos.
    • Tamowanie, Palatio, terræ aggeſtio. Pilimas.
    • Trześięnie czego, Agitatio, quaſſatio terræ. Drebeimas, kratimas.
    • Vderzam kogo o źiemię, Affligo ad terram aliquem, allido, illido. Parmetu, błoſzkiu źiemen.
    • Zágrzebáć co, Humare, deprimere in terr[am]. v. Zakopywam.
    • záſypuię co, Obruo aliquid arenâ, ſuperinduco terram. aźupiłu.
    • źięmia, Terra, humus, ſolum, źiame.
  • Jokantas 1936
    • terra, ae f
      1) žemė, kaipo vandens bei oro kontrastas terrā marique; mari terraque L; in terram egredi; žemės, kaipo medžiaga manibus terram exhaurire; terrae glaeba L; kaipo pasaulio kūnas: terra locata in media mundi sede; umbra terrae; personific. deivė Terra.
      2) žemė, dirvožemis ea quae gignuntur e terra; aliquid tollere de terra; terram intueri; ad terram aliquem dare PL parmesti ant žemės; terrae motus žemės drebėjimas.
      3) kraštas, šalis abire in alias terras; t. Gallia; Africa t. L; pl. pasaulis orbis terrarum; ubi terrarum? kur pasaulyje?; has terras incolentes.
  • Kuzavinis 2007
    • terr|a, ae f
      1. žẽmė, sausumà; tollere saxa dē ~ā C iškélti ìš žẽmės ãkmenis; sub ~īs P põ žemè; ~ā marīque C sausumojè ir̃ jū́roje; ~ae motus C žẽmės drebė́jimas;
      2. žẽmė, dirvóžemis, dirvà; ~am colere Vr dìrbti žẽmę; ex ~ā sucum trahere C ìš dir̃vos tráukti sùltis; ~ae glaeba L grum̃stas; ~am alicuī injicere V užber̃ti añt kõ žẽmės, t. y. paláidoti ką̃; ◊ ~ae fīlius C žẽmės sūnùs, t. y. kažkóks žmogùs;
      3. žẽmė, krãštas, šalìs; abīre in aliās ~ās Cs išvỹkti į̃ kitùs kraštùs; ~a Italica L Itãlijos šalìs; ~a mea O màno šalìs;
      4. Žẽmė, pasáulis; orbis ~ārum C Žẽmės rutulỹs; ubi ~ārum? C kur̃ pasáulyje?