Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • virt|ūs, ūtis f
  • Daiktavardis, 3 linksniuotė (priebalsinis tipas), moteriškoji, bendrinis. Skiemenys: LL (2)
  • Sirvydas 1642
    • Cnotá, Virtus, probitas, integritas vitæ. Gieribe.
    • Doſkonáłość, Perfectio, abſolutio, virtus. Tobulibe.
    • Męſtwo, Virilitas, robur, virtus. Wiriſzkiſte, ſtipribe.
    • właſność káźdey rzeczy, śiła, moc. Proprietas, virtus, natura, Tikribe, galibe.
    • źołnierſka, źołnierſtwo. Res militaris, militia, bellica virtus. Karione.
  • Daukantas 1838
    • Virtus, tutis, f. stîpribe, narsibe, drousibe, gamta, cnata.
  • Jokantas 1936
    • virtūs, virtūtis f [vir; cnf. iuven-tus, senec-tus]
      1)
      a) vyriškumas, mitrumas, energiškumas appellata est ex viro virtus; negavit id suae virtuti convenire N pareiškė, kad tai nesutinką su jo (kaipo vyro) garbe; *virtute dolores superare; virtute regnum est adeptus N; militaris, bellandi, rei militaris; senatus virtutem constantiamque collaudat; trop. vyrai *exigui numero, sed bello vivida virtus.
      b) kariškas drąsumas, smarkumas, narsumas vir et consilii magni et virtutis; eo proelio excellentissima v. Crastini fuit; virtute et animo resistere; trop. didvyriškas darbas, didis veikalas a patre acceptam gloriam multis auxit virtutibus N; virtutibus eluxit N; Ariovistus de suis v. multa praedicavit; *virtutes virique vyrai ir jų veikalai.
      c) pasiryžimas, ryžtumas, energija ab animi virtute auxilium petendum videbat; urbanae res virtute Cn. Pompei commodiorem in statum pervenerunt.
      2) platesne prasme:
      a) šaunumas, dorumas, gerumas, vertingumas, pajėgumas non suae virtutis esse arma tradere N; aliquid virtute adipisci; virtute deum P su dievų pagelba; corporis, memoriae, navium L; ob eximiam v. virium.
      b) dorybė, dorovingumas nihil illo fuit excellentius neque vitiis, neque virtutibus N; virtutibus lenioribus est ornatus: modestiā, temperantiā, iustitiā; omnia praeter virtutem caduca sunt.
  • Kuzavinis 2007
    • virt|ūs, ūtis f [vir]
      1. vyriškùmas, šaunùmas; drąsà, narsùmas, rỹžtas C, N, Se;
      2. pl. ~ūtēs Cs žỹgdarbiai, dìdvyriški žỹgiai;
      3. gerùmas, kokybiškùmas (mercis Pl); vertingùmas, tinkamùmas (herbārum O); ~ūs memoriae C puikì atmintìs; ~ūs fōrmae Pl grõžis;
      4. (pa)dorùmas, dorà C;
      5. dorýbė C