1) kaipo skaitvardis:
vienas gladio percussus est ab uno de illis; unus de magistratibus, e filiis, ex satellitibus;
*unus natorum Priami; unus principum
L;
*unus multorum vienas iš daugelio, paprastas; cum ad unum omnes pugnam poscerent; partes tres, quarum unam incolunt Belgae, alteram Aquitani, tertiam Celtae;
pl. prie
pluralia tantum ut una castra facta ex binis viderentur; in una moenia convenere
S; in unum (
n) į vieną vietą: conferre, se recipere
S.
2) vienintelis, tik vienas toks, tik unus tu adulescens universum ordinem prohibuisti; mulieres nuptae praeter unam Isidori filiam; Cicero ad haec unum modo respondit; pro detestatione tot scelerum unam aram consecravit; non unius agri, sed totius Siciliae calamitatem cognoscere; unam solam esse civitatem; qui uni ex omnibus Sequani; hoc in una virtute positum est; nemo u., nullus u. nė vienas; nec quisquam u.
L nė vienas; nihil unum
L visai nieko; cum unus aliquis sententiam tuam secutus sit; si tu solus aut quivis unus in me impetum fecerit; sustiprinant
comp. ir
sup. quis unus fortior fuit?;
*cadit et Ripheus iustissimus unus, qui fuit in Teucris; civis unus acutissimus;
vienintelis, nepalyginamas oratio una atque optuma
P; qui unus est hoc tempore tribunus plebis.
3) tas pats, vienas ir tas pats multi uno tempore a me defenduntur;
*honos omnibus unus;
*omnes uno ordine habere visus laikyti lygiais; unis moribus vivunt (Lacedaemonii).
ūnus 3, senov. oinos, oenus 3 (gen. ūnīus ir *ūnius, *ūnī; dat. ūnī) [cnf. οἴνη „vienetukas ant lošiamojo kaulelio“] 1) kaipo skaitvardis: vienas gladio percussus est ab uno de illis; unus de magistratibus, e filiis, ex satellitibus; *unus natorum Priami; unus principum L; *unus multorum vienas iš daugelio, paprastas; cum ad unum omnes pugnam poscerent; partes tres, quarum unam incolunt Belgae, alteram Aquitani, tertiam Celtae; pl. prie pluralia tantum ut una castra facta ex binis viderentur; in una moenia convenere S; in unum (n) į vieną vietą: conferre, se recipere S.2) vienintelis, tik vienas toks, tik unus tu adulescens universum ordinem prohibuisti; mulieres nuptae praeter unam Isidori filiam; Cicero ad haec unum modo respondit; pro detestatione tot scelerum unam aram consecravit; non unius agri, sed totius Siciliae calamitatem cognoscere; unam solam esse civitatem; qui uni ex omnibus Sequani; hoc in una virtute positum est; nemo u., nullus u. nė vienas; nec quisquam u. L nė vienas; nihil unum L visai nieko; cum unus aliquis sententiam tuam secutus sit; si tu solus aut quivis unus in me impetum fecerit; sustiprinant comp. ir sup. quis unus fortior fuit?; *cadit et Ripheus iustissimus unus, qui fuit in Teucris; civis unus acutissimus; vienintelis, nepalyginamas oratio una atque optuma P; qui unus est hoc tempore tribunus plebis.3) tas pats, vienas ir tas pats multi uno tempore a me defenduntur; *honos omnibus unus; *omnes uno ordine habere visus laikyti lygiais; unis moribus vivunt (Lacedaemonii).4) tūlas, bet kuris unus e captivis inquit; sicut u. paterfamilias; ad unum aliquem confugiebant; unus quisque kiekvienas, bet kuris: natura unumquemque (nostrum) trahit ad discendum.