ille (senov. ollus), illa, illud (gen. illī T) I. pron. demonstr. tas, ta, anas, ana: a) (priešingai kaip hic, haec, hoc) kas erdvėje, laiko bėgyje ar įvaizdyje yra toliau —
tas, anas non antiquo illo more, sed hoc nostro; illos, quos iam videre non possumus (
prieš. hi, quos vides); ille (Caesar) mansuetudine clarus factus, huic (Catoni) severitas dignitatem addiderat
S;
*ex illo nuo to laiko; post illa (arba postilla)
T po to;
*ille ego, qui quondam.
b) pabrėžtinai nurodant, kas toliau eina: šis, šitas hoc quidem durum est et acerbum, illud vero fieri non potest, quod... ; cum multa dura sunt, tum illud imprimis, quod.
c) nurodant į ką nors visiems žinoma: tas visiems žinomas, garsusis magnus ille Alexander; notus ille Ephialtes; illud Socratis žinomas Sokrato pasakymas; illud Homeri žinomas posakis iš Homero.
d)
α) ille quidem iš tiesų, berods, žinoma amicum tuum cives non illi quidem oderunt, sed certe non probant; severitas habet illa quidem gravitatem, sed amicitia remissior esse debet.
β) ille aut ille tas ir tas, kas nors num ille aut ille defensurus esset.
a) illā (
sc. viā arba parte)
anapus, ten i. adspicio puellam
P;
†oceanum i. tentavimus; hac vel i. cadit.
b) illō ten linkui accessit, adit;
trop. prie ano dalyko haec eodem i. pertinere.