Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • exig|o, ere; ēgī, āctum
  • Veiksmažodis, 3 asmenuotė. Skiemenys: LBA (3)
  • Susiję: exāctus; exēgī
  • Sirvydas 1642
    • pobor odbieram, Exigo tributum, cenſum, vectigal. Dokły atrinku.
    • Rownam co, Exæquo, exigo ad regulam, ad libellam aliquid. Ad æqualitatem redigo. Liginu.
    • Vpominam ſię czego, Repoſco aliquid, exigo, repeto, Atieſzkineiu.
    • vſtawiam co proſto, Colloco aliquid ad libellã, exigo ad perpendiculum. Tieſiey ſtatau.
    • wybieram podatki, Exigo cenſus. Iſzrikku [Iſzrinku] doni.
    • Wyćiągam co od kogo. Exigo, repeto, Atimdineiu ku nuog ko.
    • wypycham, Extrudo, expello, exturbo, exigo. Iźſtumiu.
  • Jokantas 1936
    • ex-igo, ēgī, āctum 3 [ago]
      1) išvaryti:
      a) išvaryti, išvyti uxorem P, virum a se P; post reges exactos; aliquem domo L; *otium sutrukdyti; agrorum fructus L išvežti, parduoti; *exigit Hebrus aquas.
      b) ginklą kiaurai pervaryti, perdurti, perskrosti *ensem per medium iuvenem; *ferrum per praecordia; bet *ensis exactus užsimotas.
      2) išgauti:
      a) mokesčius, muitus, nuošimčius išjieškoti, išreikalauti portorium, nummos, vectigalia, mercedem; equitum peditumque certum numerum a civitatibus; obsides ab aliquo; quinquagesimas ab omnibus.
      b) trop.
      α) reikalauti, norėti officia a suis; omnibus ex rebus voluptatem quasi mercedem; poenam ab arba de aliquo bausti ką; disciplinam accerrime kietai laikyti.
      β) išklausti, sužinoti, patirti causam tristitiae; exactum est a Labeone, cur omisisset.
      3) išvesti, privesti iki galo:
      a) išvesti, atlikti, baigti *monumentum aere perennius; *opus, commentarios, iudicium.
      b) trop.
      α) kurį laikotarpį pabaigti, išgyventi ante exactam hiemem; aestas exacta erat; *mediam dies exegerat horam buvo praėjęs.
      β) pergyventi, pakelti, pakęsti aerumnam P.
      4) atmatuoti, išmatuoti:
      a) išmatuoti, atsverti columnas ad perpendiculum; pondus margaritarum sua manu.
      b) trop.
      α) ištirti, apskaityti, apsvarstyti, suderinti aliquid ad leges et instituta L; ad summam veritatem legitimum ius; opus ad vires suas; *rationem saporum; *talia secum.
      β) spręsti, vertinti *humanos ritus ad caelestia; omnia ad modum fortunae suae.
      γ) tartis, svarstyti aliquid secum; haec exigentes (sc. inter se) L; non satis exactum est, quid agam; cum aliquo de aliqua re.
  • Kuzavinis 2007
    • exig|o, ere; ēgī, āctum vt [ex + ago]
      1. išvarýti, išvýti (rēgēs ex cīvitāte L); ~ere aliquem domō L išvarýti ką̃ ìš namų̃;
      2. išvèžti (agrōrum fructūs L); pardúoti (mercēs Co);
      3. (iš)plukdýti; quā ~it Hebrus aquās O kur̃ Hèbras plùkdo vándenis;
      4. (iš)léisti; ~ere rādīcēs Ce léisti šaknìs;
      5. paléisti, láidyti; ~ere tēla in aliquem Se láidyti strėlès į̃ ką̃;
      6. išim̃ti, pašãlinti; ~ere maculam Su išvalýti dė̃mę (iš drabužio); ~ere lassitūdinem Pl pašãlinti núovargį;
      7. atmèsti, nepriim̃ti; ~ere cōmoediam Te nušvil̃pti komèdiją;
      8. sutrukdýti (ōtium H);
      9. pérsmeigti, pérdurti (aliquem hastā VF);
      10. išieškóti (vectīgālia C); išgáuti (pecūniās C); išreikaláuti (portōrium AG);
      11. prk.
      1) reikaláuti (jūs jūrandum L; obsidēs ab aliquō Cs); ~ere poenās ab (dē, ex) aliquō (poenās alicuī O, L) reikaláuti ką̃ nórs nubaũsti;
      2) kláusti, teiráutis, norė́ti sužinóti (fāta cruenta ducis O); exāctum est ā Labeōne T pakláusė Labeòną;
      12. įvýkdyti, atlìkti, baĩgti (opus O); exēgī monumentum aere perennius H baigiaũ pamiñklą tvirtèsnį ùž vãrį;
      13. prk.
      1) praléisti (noctem Pt); pragyvénti (aevum V); exāctā aetāte C gyvẽnimo pabaigojè;
      2) pérgyventi, pakélti, iškę̃sti (aerumnam Pl);
      14. atmatúoti, išmatúoti (columnās C); atsver̃ti (pondus Su);
      15. prk.
      1) ištìrti (vēram orīginem jūris Se);
      2) sudẽrinti, pridẽrinti (aliquid ad lēgēs et īnstitūta L);
      3) sprę́sti, vértinti (opus ad vīrēs suās O);
      4) tar̃tis, svarstýti (cum aliquō dē aliquā rē C)