locus

loc|us, ī m
Daiktavardis, 2 linksniuotė (taisyklinga), vyriškoji, bendrinis. Skiemenys: BB (2)

Sirvydas 1642
- Blech. Solarium, locus in quo tela inſolatur. Drobiabaltine, wieta kur drobi baltina.
- Bywam gdźie częſto. Ventito ſæpius aliquò, aliquem locum frequento, ſeu reuiſo. Daźnay kur eſmi tunkiey, łunkau kuriu wietu.
- Fánt, zakład. Solutio rebus loco pecuniæ. Hinc Fántámi płaćić. Soluere rebus. Aźumokieijmas dayktays ne pinigays.
- Gorzyſte mieyſce. Mõtoſus locus, montana, orũ. Kałnuotas.
- Gośćinne, Locarium, pretium manſionis, penſio pro loco in quo quis diuerſatus eſt. Mokieſtis nuog ſtoweimo padwarioy.
- Káłuźá, row błociſty. Lama, æ, cænoſus locus. Kłanas.
- Kátownia, Carnificina, ſupplicij locus. Płaktuwe, bauſtuwe.
- Kazálnicá. Suggeſtum, ſuggeſtus, us, ſuperior locus, roſtra, orum. Sakitinićia Diewo źodźio, mokſlinićia.
- Lekárnia, Locus vbi ægri curãtur. Gidituwe.
- Miáſto kogo, Loco vel in loco alicuius, vice, pro parente, &c. habere Wieton ko, aźu ku turet.
- Miáſto kogo, Loco vel in loco alicuius, vice, pro parente, &c. habere Wieton ko, aźu ku turet.
- Mieyſce Locus. Wieta.
- Námieſtniká obieram. Subſtituo, ſuppono, ſufficio in locum alterius. Iſtatau, aprinku kitu vnt bukłes, vnt wietos kieno
- Nieoſádzony, gdźie oſady niemaſz. Incultus locus, regio, &c. Negiwenama wieta, ſzalis.
- Nierownia, Salebra, inæqualis locus. Neliguma.
- Nierowny, Salebroſus, inæqualis, fragoſus, iniquus locus. Ne ligus.
- Nieślachćić, Plebeius, ignobili & obſcuro loco natus. Ne boiaras.
- Niſkąd, Nullo ex loco. Iźniekur.
- Niźina, Depreſſior locus. Ziemawiete, źema wieta.
- Obrucháć co, Quaſſare, labefactare, mouere loco. Pawiſkint, paklibint.
- Oczyśćialnia, Purgatorius locus. Maźgotuwe, nupłauſtuwe.
- okreſzony, Terminatus, finitus, circumſcriptis locis. Apſkirſtas.
- Oſobność, Receſſus, vs ſolitudo, anachoreſis, locus ſine arbitris. Ipati wieta ipatiſte.
- Pierwey. Priùs, primò, priore loco. Pirm.
- plac potyczki, Acies, cãpus, ſtatio, locus pugnæ. Wieta kariones, karionawite.
- plac do czego, do mowy, ect. Campus dicendi, locus, ſtadium, arena. Wieta.
- pochodźiſtość ná doł. Decliuitas, deuexitas loci, cliuus Subſt: Accliuitas. Nuołayda.
- podniebie ná dworze, Dium, ſubdialis locus. Oras.
- Przerwa, Abruptum, n. præcipitium, abruptus locus, prærupta rupes, &c. pranaſzas.
- portowy, port maiący, Portuoſus locus, &c.
- pośiadam kogo, Prior ſedeo, præcedo aliquem loco. pirm ko ſedźiu.
- poſzanowánie, Obſerua[t]io, dignatio, trop: Pondus, numerus, locus pagarba.
- poty, do tego mieśća. Hucuſq[ue], vſq[ue] eo, eatenus, ad id locorum. Tołay.
- poyrzenie weſołe, Amænus locus, Ramu, rami wieta.
- Prowadzę ſię, przeprowadzam ſię, Migro ex vrbe, commuto locum, ſedem, Gabinuoſi.
- Prowadzenie ſię, Migratio, mutatio ſedis, loci. Gabenimaſis.
- przechodzę przez co, Tranſeo per locum, peruado, tranſcendo, pereymi.
- Przećiąg placu, ábo czaſu, Interuallum, ſpatium, interſtitium temporis, vel loci. Terpuwiete ir terpumete.
- Przeſtáwiam, Transfero de loco in locum. perkielu.
- Przeſtáwiam, Transfero de loco in locum. perkielu.
- przodkuię w czym, Obtineo principatum, primum locum habeo. pirmas eſmi.
- Rozſtępuią ſię ludźie komu, Cœtus in duas partes diuiſus locum, tranſitũ dat alicui, Prałeydźia.
- Stoczyſtość, Deuexitas loci. Nuołayda.
- ſtrzechá, Subtegulaneus locus. Paſtogis.
- Sypány, Congeſtitius locus. Piłtas.
- Tameczny, Indidem, indigena illius loci, Ti eſſus, ti gimis.
- Tamźe, Ibidem, in ijſdem locis. Tigi, tinaygi.
- Tárgowiſko, Forum, locus negotiationis. Turgawićios.
- Tuteczny, Indigena huius loci. ćiabuwis.
- Vrodzony zacnie. Summo loco natus, genere & nobilitate primus. Aukſztos gimines.
- vſtępuię komu, daię mieyſce. Cedo locum, do locum, Atſiſtoiu.
- vſtępuię komu, daię mieyſce. Cedo locum, do locum, Atſiſtoiu.
- Wakuie iáki vrząd, Vacat locus iudice, &c. Tuśćia wieta nuog wireſnibes, etc.
- Zagranicze, Extra fines locus, Aźurubeźiaus.
- zápiecek, Locus retro fornacem. Aźupećis.
- záprzątam co, Occupo locum, coanguſto impedimentis, aźuimu wietu kokiu.
- zárzecze, Locus tranſflumen. aźupis.
- záśiadam mieſce, Locum capio, occupo. aźuſedu wietu.
- záſtępuię mieyſce, Occupo locum, compleo loca. aźuimu wietu.
- Zdrowość, Salubritas loci. Sweyka wieta.
- zganiam precz, Depello loco, abigo. Nuwarau ſzalin.

Daukantas 1838
- Locus, ci, [m.] plur. loca, corum, [n.] wéita.

Jokantas 1936
- locus, ī m, pl. apie vietoves loca, rečiau locī
  1)
  
  a) vieta pugnare e superiore loco; in aequo loco; loco movere; loca superiora aukštumos; castris locum capere; locum dare; suis locis (į tam tikras pozicijas) sagittarios mittebat; dicere, agere de l. superiore apie kalbėtoją arba teisėją; ex inferiore l. apie vedantį teisme bylą; ex aequo l. senate arba privatiniame pasikalbėjime.
  
  b) butas, gyvenimas locum sub terra fecerunt N; primum locum aedium tenuit L apsigyveno; *devenere locos laetos laimingųjų buveinė.
  
  c) vietovė, pl. apylinkė Megaris qui locus non est longe a Syracusis; opportunitas locorum; locorum angustiis clausi N; loca incolere; *loca nocte late tacentia apylinkė paskendusi nakties tylumoje.
  
  d) vieta, pozicija aliquem loco deicere; loco cedere; se loco tenere išsilaikyti savo pozicijoje; apie tam tikrą vietą, kurioje kas randasi: profecti ex loco; consistens in loco; *verba movere loco išbraukti.
  
  2) trop.
  
  a) vieta eilėje primo, secundo l. viena, antra, pirma, paskui; priore, posteriore l. dicere; ut loco dicat (senator), id est rogatus iš eilės; loco arba in loco tinkamoje vietoje.
  
  b) visuomeninė padėtis, rangas, vieta principem (secundum) locum obtinere; contenderant de locis dėl rango; loco movit signiferos degradavo; hunc locum tenuit apud Philippum N; filii loco esse; eodem loco aliquem habere statyti lygiomis; nullo loco aliquem numerare niekais laikyti; plebs servorum habetur loco; Tanaquil summo loco nata L; infimo loco natus; honesto loco natus; equester locus.
  
  c) padėtis, laipsnis res est (in) eo loco; multis locis (daugeliu atžvilgių) nostrorum hominum ingenia soleo admirari; in eum locum ventum est iki tam laipsniui; hoc, eo, quo l. šiuo punktu, atžvilgiu.
  
  d) proga, galimumas hoc loco non praetereunda est gravitas Lacedaemoniorum; regi multis locis fidelis N; probandae virtutis locus; l. nocendi; quaerere l. seditionis L.
  
  e) knygoje: vieta, skyrius, mintis, dėsnis omnes philosophiae loci; honestatis quattuor loci; is locus perpurgatus est a nobis duobus libris; alter erat locus cautionis antras punktas.
  
  3) trop. laikas ad id locorum tai is vir SL iki tam laikui; ad locum L tuoj, čia pat; postea loci S po to, toliau; in loco, loco tinkamu laiku.

Kuzavinis 2007
- loc|us, ī m
  1. vietà; stare ~ō V stovė́ti viẽtoje; ~us superior C pakilì vietà; cēdere ~ō S arba dare ~um alicuī Te užléisti kám viẽtą; quō ~ī arba quō ~ō C, T kokiojè viẽtoje, kur̃; fīliī ~ō esse C bū́ti viẽtoj sūnaũs; medicīnae ~ō esse Se vartóti kaĩp váistą; nūllō ~ō numerāre C niẽko nevértinti; nunc meus ~us est Se dabar̃ màno eilė̃;
  
  2. prk. visuomenìnė padėtìs, rángas, pãreigos, pareigýbė, tarnýba, vietà (senātōrius C); aliquem ~ō movēre Cs pašãlinti ką̃ ìš užimamõs viẽtos;
  
  3. kar. pozìcija; sē ~ō tenēre Cs išsilaikýti sàvo pozìcijoje; ~um relinquere Cs palìkti pozìcijas;
  
  4. bùtas, buveĩnė, bū̃stas; ū́kis, valdà; ~um sub terrā facere N įsireñgti buveĩnę põ žemè;
  
  5. vietóvė; krãštas; fertilitās ~ī Cs krãšto derlingùmas; suō ~ō pugnāre Cs kovóti tiñkamoje vietóvėje;
  
  6. pl. ~ī (knygoje) vietà, dalìs, skỹrius; ìštrauka, fragmeñtas; teiginỹs, mintìs; omnēs philosophiae ~ī C vìsos filosòfijos dalỹs; ~ī commūnēs C beñdrosios viẽtos, bendrì teiginiaĩ;
  
  7. prk.
  
  1) padėtìs, bū́klė; ãtžvilgis; servōrum ~ō habērī C bū́ti vergų̃ padėtyjè; multīs ~īs C daũgeliu ãtžvilgių; hōc ~ō C šiuõ ãtžvilgiu;
  
  2) próga, galimùmas; ~um dare suspiciōnī C dúoti prógą įtarùmui;
  
  3) laĩkas; in ~ō H (tiñkamu) laikù; interea ~ī Pl, Te tuõ tárpu; postea ~ī S põ tõ; ad ~um L tùčtuojau, nedel̃siant

Thesaurus Latino-Lituanicus