Lotyniškas antraštinis žodis
Tekstas žodyno straipsniuose
  • volunt|ās, ātis f
  • Daiktavardis, 3 linksniuotė (priebalsinis tipas), moteriškoji, bendrinis. Skiemenys: BLL (3)
  • Sirvydas 1642
    • Chęć. Voluntas, ſtudium, beneuolentia, animus, mens. Noras.
    • Gmyśli, Ex volunt[at]e, ex ſententia, ad votum Pagal noro tikos, inteyktinay, ſu inteyku tapo.
    • Nieźyczliwość, Maleuolentia, aliena & offenſa voluntas. Ne teykte.
    • Odechćiało mu ſię czego. Abiecit voluntatem, depoſuit deſiderium rei alicuius. Per-eio noras.
    • odraźam kogo od czego, Alieno, abalieno voluntatem alterius à me. Atgriźiu śirdi nuog ko.
    • wolność, Libertas, facultas, voluntas libera, łayſwe.
    • Teſtáment, Teſtamentum, voluntas vltima. Teſtamentas.
    • wola, Voluntas, arbitrium, arbitratus. Noras.
  • Daukantas 1838
    • Voluntas, atis, f, wala. Ita f[e]rt voluntas Dei, toke yra wale Deiwo.
  • Jokantas 1936
    • voluntās, ātis f [2. volo]
      1) valia, noras, troškimas regis voluntati morem gerere N; hoc patrum voluntate liberi faciunt; contra voluntatem; quae ex voluntate Metelli forent pagal norą, valią; de mea voluntate.
      2) pasiryžimas, sumanymas, tikslas a qua voluntate Philisti consilio deterritus est N; dis ducibus hanc voluntatem suscepi; quid esset suae voluntatis ką jis esąs nutaręs; naturae voluntatem cognoscere; cum sint in dicendo variae voluntates siekimai, tendencijos.
      3) laisva valia, uolumas voluntate arba meā, tuā voluntate; voluntate in dicionem venerunt L; voluntatem alicuius laudare; metus potius quam voluntas; voluntate eorum (jų sutikimu) imperium obtinuit N; summa Catuli voluntate visiškai sutinkant Katului; taip pat: paskutinė valia defensio testamentorum et voluntatis mortuorum.
      4) nusistatymas, nuotaika, dvasia cuiusque aetatis quae dicendi ratio voluntasque fuerit; naturis differunt, voluntates similes sunt; secunda in aliquem; commutatio voluntatum militum; palankumas Diviciaci summa in Caesarem voluntas; provinciae erga Caesarem; quid est pietas, nisi voluntas grata in parentes.
      5) skonis, supratimas apie dailę nec voluntatem ei, sed ingenium ac vires defuisse.
  • Kuzavinis 2007
    • volunt|ās, ātis f [2. volo]
      1. valià (bona C; mala C); nóras, pageidãvimas (alicūjus C); ~ātī alicūjus mōrem gerere (cēdere) C pasidúoti kienõ vãliai; hominibus bonae ~ātis Vlg gerõs vãlios žmonė́ms; mē conformo ad ējus ~ātem C prisitáikau pagal̃ jõ nórą; ad ~ātem alicūjus loquī C kalbė́ti pagal̃ kienõ pageidãvimą; sine ~āte Ce nevalìngai;
      2. pasiryžìmas, ketìnimas, siẽkis, tìkslas; ~ātem alicūjus laudāre C gìrti kienõ pasiryžìmą; variae ~ātēs C įvaĩrūs siẽkiai, įvaĩrios tendeñcijos; ~ātem suscipere C sumanýti, užsimóti;
      3. laisvà valià; meā ~āte C màno laisvà valià;
      4. sutikìmas, leidìmas, žinià; ~āte eōrum imperium obtinuit N jų̃ sutikimù jìs gãvo val̃džią; id meā ~āte factum est Pl taĩ padarýta sù màno žinià;
      5. paskutìnė valià; suprēma ~ās T paskutìnė valià, testameñtas;
      6. nusistãtymas; núotaika; sīgna, quibus ~ās ā simulātiōne distingui possit C póžymiai, ìš kurių̃ gãlima atskìrti tìkrą nusistãtymą nuõ apsimestìnio; commūtātio ~ātum mīlitum Cs karių̃ núotaikų pasikeitìmas;
      7. palankùmas, simpatizãvimas; Dīviciācī summa in Caesarem ~ās Cs didžiáusias Diviciãko palankùmas Cèzariui; ~ās in aliquem C simpatizãvimas kám; adversa ~ās T nepalankùmas, antipãtija;
      8. supratìmas (artis H); prasmė̃ (verbōrum Q)